Έχουν τα ζώα συναισθήματα;
Έχουν αναφερθεί πολλές ιστορίες ζώων, που δείχνουν εμφανή συναισθήματα αγάπης, φιλίας ή λύπης.
Για παράδειγμα, έχουν αναφερθεί αρκετά περιστατικά, όπου οι ελέφαντες ενός κοπαδιού μαζεύονται γύρω από ένα μικρό νεκρό ελεφαντάκι και σπρώχνοντάς το μαλακά με τις προβοσκίδες τους, προσπαθούν να το βοηθήσουν να σηκωθεί. Όταν καταλάβουν ότι είναι μάταιο, στέκονται γύρω του για ημέρες με τα αυτιά τους κατεβασμένα, σαν να παρευρίσκονται σε κηδεία.
Οι επιστήμονες διαχωρίζουν τα συναισθήματα σε δύο κατηγορίες: τα πρωτεύοντα (π.χ. φόβος, επιθετικότητα, πανικός, ενθουσιασμός) και τα δευτερεύοντα συναισθήματα (π.χ. περηφάνια, ντροπή, χαρά, λύπη, ευτυχία, αγάπη, ζήλια). Τα πρωτεύοντα συναισθήματα είναι έμφυτα (ενστικτώδη). Τα δευτερεύοντα είναι πιο πολύπλοκα και δεν βιώνονται με ενιαίο τρόπο, αλλά εμφανίζουν ποικίλες αποχρώσεις και διαβαθμίσεις κατά περίπτωση. Οι περισσότεροι επιστήμονες συμφωνούν ότι τα ζώα έχουν πρωτεύοντα συναισθήματα. Κάποιοι όμως υποστηρίζουν επίσης, ότι τα θηλαστικά και ορισμένα άλλα σπονδυλωτά έχουν αναπτύξει και κάποιου είδους δευτερεύοντα συναισθήματα.
Γεγονός που συνηγορεί υπέρ της άποψης ύπαρξης πρωτευόντων και δευτερευόντων συναισθημάτων σε ζώα είναι και το εξής: Οι μεγάλες φαρμακευτικές εταιρίες ανά τον κόσμο ξοδεύουν αστρονομικά ποσά στην εξέλιξη αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, τα οποία (όπως συμβαίνει με όλα σχεδόν τα φάρμακα) δοκιμάζονται πρώτα σε πειραματόζωα.
.
...επιμέλεια: Ευάγγελος Χόβολος